Kleur vs design: de visie van de ontwerper
Het kleurrijke erfgoed van designer Verner Panton heeft tot op het heden erg veel invloed
©
&Tradition
Een wereld zonder kleur? We kunnen het ons amper voorstellen. Onze maatschappij wordt erdoor gevoed, evenals onze emoties. Van energiek en optimistisch tot kalmerend, kleuren geven vorm aan onze identiteit en omgeving. In de wereld van design is dat niet anders.
Kleur als medium
Mode, design, architectuur en kunst… Deze domeinen – en nog vele andere – hebben één gemene deler. Ze zijn onlosmakelijk verbonden met kleur. Die laatste draagt immers bij aan de identiteit van een design en de emotionele perceptie ervan. Van zwart en wit, tot de meest opvallende tinten: kleur is een cruciaal medium in het designproces. Eén van de designpioniers die kleur als een vormentaal gebruikte, was ontwerper Verner Panton. Een Deens icoon dat niet keek op een tintje meer of minder en de wereld meer kleur gaf met zijn revolutionaire stijl.
Rebelse visionair
Als de naam je niet meteen iets zegt – hoewel hij verbonden is aan één van de meest iconische stoelen ooit – dan ga je ongetwijfeld zijn werk kennen. De Deense ontwerper Verner Panton (1926- 1998) hertekende zijn domein met opmerkelijke designs en interieurs die sociale conventies doorbraken. Typerend voor zijn stijl was het gebruik van kleur. Véél kleur. In zijn boek ‘Notes in Colour’ tekende hij ooit op: “Choosing Colours should not be a gamble. It should be a conscious decision. Colours have a meaning and a function.” De designer van verschillende iconische designs zoals de Panton Chair, de Flowerpot lamp en de Panton Wire bijzettafel, streefde ernaar om objecten en ruimtes te creëren die de zintuigen prikkelen. Naast zijn unieke kleurenfilosofie maakte hij van democratisch design zijn visitekaartje. Pantons credo? Intelligent design moet voor iedereen toegankelijk zijn.
Identiteit creëren
Vandaag is het erfgoed van de Deense designer nog steeds een voedingsbodem voor tal van hedendaagse designers. Sommige Panton-klassiekers worden nog steeds uitgebracht. Dat is onder meer zo voor de ‘Flowerpot’ lampenreeks, die sinds 2010 door het Deense &Tradition uitgebracht wordt. Aan het hoofd van design daar staat de Belgische Els Van Hoorebeeck. Om de lancering van de nieuwe Flowerpot-kleuren te vieren, zakte ze onlangs vanuit Kopenhagen naar Antwerpen af in het gezelschap van o.a. Pantons dochter Carin en ontwerpster Sabine Marcelis die uitgenodigd was voor haar visie op kleur in design. “Kleur is meerlagig. Het bevat betekenis over een product, een merk of een ruimte. Je creëert er identiteit mee” vertelt Els. Sabine staat haar daarin bij: “Ik ben een uitgesproken kleurenliefhebber. Voor mij geeft kleur leven en diepte aan een design. Het zorgt voor extra intensiteit.”
Van kleur tot ontwerp
Toch blijkt het verenigen van kleur in een design niet zo simpel. “Bij het creëren van een nieuw ontwerp ga je door verschillende testfases. Enerzijds probeer je een bepaalde kleurtint na te streven maar anderzijds is er de complexiteit van een design. Bij de Flowerpot was de relatie tussen het licht en het object erg belangrijk, hoe het licht uit de lamp komt.” vertelt Els. “De kleur van een object hangt af van je materialen en het productieproces. Het is een kwestie van kennis en een trial-and-error totdat je de juiste combinatie vindt. Er komt veel eye matching bij kijken” vertelt Marcelis, die gekend is voor haar kleurrijke designs, pure vormen en een sterke focus op materialiteit. “Voor de nieuwe Flowerpot-uitgaves had ik het voorrecht om te duiken in oude Panton-archieven. Bij &Tradition draait het om het vinden van de juiste balans van kleur in een ruimte. Kleuren drukken immers je persoonlijkheid uit” legt Els uit.
Een thuis vol tinten
Voor de Belgische Creative and Brand Director bij &Tradition spelen merkwaarden een belangrijke rol. “Ik wil dat mensen de wereld achter een design begrijpen, welke relatie er tussen een designer en een product speelt. Verner Panton was erg vernieuwend voor zijn tijd. Het Denemarken van toen werkte vooral met gedempte tinten zoals grijs en beige. Pantons stijl sprong eruit.” Dat die laatste revolutionair was, is een understatement. De designer leefde in een huis vol Panton-kleuren, die als thuis en showroom diende maar tegelijk ook een plek was waar hij kon experimenteren en creëren.
“Ik heb warme en blije herinneringen aan mijn ouderlijk huis. Mijn slaapkamer was zonnebloemgeel, een erg vrolijke kleur. Mijn vader hield van warme, positieve kleuren, zoals warm rood, oranje en paars. Hij was een buitenbeentje voor zijn tijd en wilde de mensen inspireren om hun eigen ding te doen, om ook thuis met een beetje kleur te experimenteren” vertelt Verners dochter Carin Panton. “Als je een emotionele reactie met je design kan uitlokken, zoals Panton het deed, dan gebruik je kleur op een krachtige manier” besluit Sabine Marcelis.
